
دیه از جمله مجازات هایی می باشد که در شرع اسلام بابت جبران خسارت آمده است و مطابق قانون مجازات اسلامی اینگونه تعریف می شود که: مالی است که در شرع مقدس به سبب جنایت غیر عمدی بر نفس، عضو یا منفعت، یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهت قصاص ندارد، مقرر شده است.
با توجه به تعریف قانون از دیه، موارد پرداخت دیه شامل جنایات شبه عمد و خطای محض محسوب می شود و جنایت عمدی در صورتی که قصاص در آن جایز یا ممکن نباشد و یا مجنی علیه (شخص آسیب دیده) یا ولی دم او با جانی بر پرداخت دیه مصالحه و توافق شده در نظر گرفته شده است.
در متن صریح قانون برای برخی جراحات، کبودی، شکستگی، خراشیدگی و قطع یا از بین رفتن کامل اعضا مقدار دیه تعیین شده است که به آن دیه مقدر می گویند و نسبت به دیه کامل انسان در نظر گرفته می شوند. در مقابل دیه غیر مقدر یا ارش وجود دارد و به دیه ای گفته می شود که مقدار آن در قانون یا شرع پیش بینی نشده و میزان آن با توجه به خسارت و آسیب وارده، با جلب نظر کارشناس پزشکی قانونی و با نظر قاضی و با در نظر گرفتن دیه مقدر تعیین می شود.
نرخ دیه هر ساله توسط رئیس قوه قضاییه با توجه به نرخ تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی تعیین می شود که در سال ۱۴۰۰ دیه کامل انسان ۴۸۰ میلیون تومان مشخص شده است و در ماه های حرام به ۶۴۰ میلیون تومان افزایش می یابد اما باید توجه داشت که افزایش و تغلیظ دیه در ماه های حرام صرفاً برای جنایاتی است که منتهی به قتل و پرداخت دیه کامل شده اند.
نکته حائز اهمیت این است که برحسب قانون و شرع، دیه کامل زن برابر با نصف دیه کامل مرد می باشد اما چنانچه دیه اعضا و منافع زن کمتر از یک سوم دیه کامل مرد باشد برای زن و مرد به طور مساوی دیه محاسبه می شود.
دیه کور شدن چشم یا از حدقه درآوردن چشم
اگر در نتیجه یک جنایت هر دو چشم یا یکی از چشمهای فردی آسیب ببیند طوری که بینایی کامل خود را از دست بدهد دیه آن برحسب قانون تعیین شده است.
به این صورت که در آوردن یا از بین بردن دو چشم بینا دیه کامل و هر یک از آن ها نصف دیه کامل را دارد. در کل چشمهایی که بینایی دارند در این حکم یکسان اند به این معنا که تفاوتی نمی کند که میزان بینایی دو چشم متفاوت باشد یا به جهت شب کوری یا منحرف بودن با هم فرق داشته باشند.
در کل حکم این ماده شامل جنایاتی است که منجر به از بین رفتن بینایی چشم فرد آسیب دیده می شود و اصطلاحا فرد کور می شود و تفاوتی نمی کند که چشم از حدقه درآورده شود یا به هر سببی فقط بینایی از بین برود که گفته شد کور شدن یک چشم نصف دیه کامل و کوری هر دو چشم موجب دیه کامل می شود.
همچنین در ماده دیگری آمده است که در آوردن یا از بین بردن هر چشمی که بینایی ندارد یک ششم دیه کامل است.
قانون مجازات اسلامی دیه از بین بردن چشم بینای کسی که فقط یک چشم بینا دارد را نیز در نظر گرفته و مقرر کرده است که: اگر کسی فقط یک چشم بینا داشته باشد و چشم دیگرش به صورت مادرزادی نابینا بوده و یا به علل غیر جنایی از بین رفته و نابینا شده باشد
چنانچه تنها چشم بینای خود را در جنایتی از دست بدهد به او دیه کامل تعلق میگیرد اما اگر چشم دیگرش را در اثر قصاص یا جنایتی که استحقاق دیه آن را داشته است از دست داده باشد و حالا تنها چشم بینای خود را در نتیجه یک جنایت از دست داده باشد نصف دیه کامل به او تعلق میگیرد.سایت وکیل
دیه کاهش بینایی
چنانچه به سبب جنایتی چشم فردی آسیب ببیند و آسیب به گونهای باشد که فرد دچار کاهش بینایی و تاری دید شود قانونگذار برای آن ارش در نظر گرفته است. ارش همان دیه غیر مقدر است که با نظر کارشناس پزشکی قانونی تعیین می شود.
همچنین در قانون مجازات اسلامی مقرر شده است که هرگاه لکه دائمی موجود در چشم مانع بینایی قسمتی از چشم گردد در صورتی که تعیین مقدار آن ممکن باشد به همان نسبت از دیه کسر می شود و در غیر این صورت ارش پرداخت می شود.
دیه از بین بردن پلک
علاوه بر حدقه چشم و بینایی آن قانونگذار برای پلک های چشم نیز به عنوان عضوی از بدن دیه در نظر گرفته است به این صورت که مجموع ۴ پلک دو چشم دیه کامل دارد و دیه هر یک از پلک های بالایی چشم یک ششم از دیه کامل هستند و به هر یک از پلک های پایینی چشم یک چهارم از دیه کامل تعلق می گیردوقی تلفنی
همچنین اگر چشم و پلک یکجا از بین بروند هر یک دیه جداگانه دارند به طور مثال اگر در یک درگیری با سلاح سرد همچون چاقو بینایی یک چشم و پلک بالای همان چشم به طور کامل از بین برود، به فرد آسیب دیده نصف دیه کامل برای از بین رفتن بینایی یک چشم و علاوه بر آن برای شکافته شدن و آسیب دیدن پلک بالایی خود نیز یک ششم دیه تعلق می گیرد.
محاسبه دیه چشم در سال ۱۴۰۰
با توجه به نرخ دیه اعلام شده در سال ۱۴۰۰ دیه از بین رفتن دو چشم برابر با دیه کامل است که دو چشم مرد ۴۸۰ میلیون تومان و دو چشم زن ۲۴۰ میلیون تومان می باشد که با توجه به این مقدار، دیه یک چشم برابر با ۲۴۰ میلیون تومان برای مرد و ۱۲۰ میلیون تومان برای زن تعیین شده است.
برای شکافتن پلک بالایی یک ششم دیه کامل یعنی ۸۰ میلیون تومان که برای زن و مرد یکسان می باشد همچنین پلک پایین که یک چهارم دیه کامل است برابر با ۱۲۰ میلیون تومان نیز برای زن و مرد مساوی می باشد.
منبع :بنیان حقوقی دادحامی
تهیه و تنظیم :آزیتا چاکرزهی
۷۸۶
دیدگاه های ارسال شده توسط شما ، پس از تایید مدیر سایت یا دبیر بخش خبری در وب سایت منتشر خواهد شد.
پیام هایی که حاوی تهمت باشد منتشر نخواهد شد.