منابع غذایی مس

بهترین منابع غذایی مس شامل غذاهای دریایی، جگر، غلات‌کامل، مغزها، حبوبات، سیب‌زمینی، نخود، گوشت‌قزمز، قارچ ،نارگیل، پاپایا، سیب است و برنج و مرغ هم مقدار کمی مس دارند اما چون در مقادیر زیاد مصرف می شود مقدار قابل زیاد مصرف می‌شود مقدار قابل توجهی می به بدن می‌رساند میزان می موجود در محصولات غذایی بستگی به میزان مس خاک دارد و بنابراین در مناطق مختلف میزان مس مواد غذایی متفاوت است افراد دچار سو جذب حتی باوجود دریافت زیاد مس قادر به جذب مقدار کافی این عنصر نیستند و باید زیر نظر متخصص تغذیه ویا پزشک عمومی از مکمل مس استفاده کنند غذاهای حاوی فیبر زیاد جذب مس را کاهش می دهند مصرف زیاد ویتامین سی روی ،اهن،نیز می تواند جذب مس را کاهش داده موجب کمبود مس شود.براساس نتیجه یک مطالعه بالینی آمینو اسید میتونین جذب خالص می را در انسان دوبرابر می کند با در نظر گرفتن این نکته اهمیت دریافت منابع پروتئینی از قبیل گوشت در رژیم غذایی بیشتر میشود حضور سدیم در روده کوچک سبب افزایش سه برابری جذب مس می شود بنابراین افزودن مقدار کمی نمک به غذا در صورت فقدان گوشت در وعده غذایی به جذب مس کمک زیادی خواهد کرد اسیدهای موجوددر میوه جان از جمله اسید سیتریک اسید لاکتیک،اسید مالیک ،اسید اسید استیک ،حلالیت مس را افزایش می دهند بنابراین میوه به جذب مس کمک می کنند هم چنین قندهای فروکتوز ورساکارز موجود در میوه ها نیاز بدن به مس را بالا می برد.

کمبود مس:کمبود مس با پیامدهای مثل پوکی استخوان، استئوارتریت وارتریت‌روماتوئید، بیماری های قلبی و عروقی و سرطان کولون همراه است.در نوزادان و کودکان کمبود مس می‌تواند با کم خونی، ناهنجاری‌های استخوانی،اختلال رشد وابتلای مکرر به عفونت ها همراه باشد سالمندان و ورزشکاران وافراد ی که فعالیت بدنی سنگینی دارند افراد گیاه‌خوار وکسانی که شیر مصرف نمی‌کنند ،زنان باردار، نوزادان نارس، که باوزن خیلی کم به دنبال می آیند و شیرخوارانی که با شیر گاو تغذیه می‌شود بیشتر در معرض کمبود مس قرار می گیرند کمبود مس در نوزادان نارس و همچنین دچار سوء تغذیه مشاهده شده است بروز علائم کمبود در بالغین نادر است مگر در مواردی که کمبود دریافت یا مصرف مکمل روی به مدت طولانی وجود طولانی وجود داشته باشد در بیماری های از قبیل اتساع رگ های ائورت ،شکمی وقفسه سینه ،هموروئیدو در رفتگی دیسک که بیماری های بافت ماهیچه ای هستند کمبود مس وجود دارد در افراد مصرف کننده منابع غذایی غنی از مس از قبیل جگر،امفیزم ریوی،وخاکستری شدن موها کمتر مشاهده شده است طبخ غذاهای ترش که حالت اسیدی دارند در ظروف مسی موجب وارد شدن مس در غذا می شود استفاده مداوم از این ظروف ممکن است باخطر مسمومیت مس همراه باشد . مسمومیت مس میتواند به سیروز کبدی منجر بشود

مسمومیت مس:دریافت بیش از حد مس باعث سردرد،کاهش قند خون،افزایش ضربان قلب وتهوع می شودمس اضافی در مغز و کبد ته نشین شده به کلیه ها آسیب می‌رساند ومانع تولید ادرار می شود مسمومیت بامس باعث کم خونی وریزش مو در خانم ها می شود مقدار بالای مس با عنصر روی که برای ساخت آنزیم های گوارشی لازم است تداخل می کند بسیاری از افراد دارای مس بالا نسبت به پروتئین بیزاری نشان می دهند و بیشتر به سمت رژیم های با کربوهیدرات بالا تمایل دارند زیرا این افراد به سختی می توانند پروتئین غذاهضم کنند مسمومیت بامس در کودکان بیش فعال ودچار اختلالات یادگیری مانند اختلال خواندن و نوشتن اختلال نقص توجه وعفونت گوش میانی در ارتباط است از دیگر علائم روانی مسمومیت مس میتوان به علائم اوتیسم ،افسردگی,،توهم،بی خوابی،پارانوئید ،تغیرات  شخصیت ،جنون،وعلائم اسکیزوفرنی،مانند تحریک پذیری زیاد ،عدم آگاهی ،ودرک نسبت به حواس پنجگانه وزمان اشاره کرد.

بیماری های مرتبط با مس:

سندرم منکز ؛یک اختلال ارثی ایجاد شده در اثر کمبود مس می باشد که علائم آن عبارتند از موی فرفری و وز،عقب افتادگی ذهنی ،سطح پایین مس در خون وناتوانی در تولید آنزیم های که به مس نیاز دارند.

بیماری ویلسون ،بیماری ژنتیکی که موجب تجمع مس در بافت ها می شود و به دنبال آن آسیب های زیادی در بافت ها ایجاد می گردد از هر ۳۰۰۰۰نفر یک نفر به این بیماری مبتلا است در این بیماری کبد می را به خون یا صفرا ترشح نمی کند علائم اولیه این بیماری شامل :آسیب مغزی،رعشه،سزدرد های شدید،ناتوانی،در صحبت کردن ،عدم هماهنگی وجنون می باشد در ضمن سطوح پایین مس در خون ،سطوح بالای مس در مغز ،چشم ها ،وکبد موجب سیروز کبدی می شود،

زهرا بامری از ایرانشهر

منبع :مجله دنیای سلامت

۷۸۶